Ураны тогтоогдсон нөөцийн үнэмлэхүй хувь буюу нийт нөөцийн 96.5% нь 14 улсад хамаарна. бусад 30 гаруй улсад 3.5% нь оногдоно.
Ингэхлээр эхний арав гаруйхан улс л нийт нөөцийг эзэмшдэг гэж ойлгож болно. Тиймээс манай орон ураны нөөцөөр 15 болон 16-д жагсан байх нь төдийлөн ач холбогдолгүй бөгөөд нөөцийн хэмжээ нь тун бага билээ.
Иймд дэлхий хэмжээний БАЯН гэх нөөцтэй гэж ярьдаг нь буруу юм. Ураны улаан ном гэх мэт

Uranium 2007: Resources, Production and Demand
A Joint Report by the OECD Nuclear Energy Agency
and the International Atomic Energy Agency
2008

World Distribution of Uranium Deposits (UDEPO)
with Uranium Deposit Classification 2009 Edition
Printed by the IAEA in Austria

Uranium Resources and Nuclear Energy
EWG-Series No 1/2006

эх материалууд яг миний гар дээр дэлгээтэй байна.

Монголчууд ураны нөөц ба олборлолтоор хэзээ ч дэлхийн хэмжээнд үнэ ханш ярилцах стратегийн түвшинд гарч ирэх боломжгүй бөгөөд эрх зүйн хувьд ч өөрийн газар нутаг дээрх орд газрууд дээрээ хувь эзэмшиж чадахгүй байна. Жишээ нь Ханресоурсиз олон улсын арбитрийн шүүхээр ОХУ-д 70 жилийн туршид тавьсан "их өр" -өөс давсан их мөнгө нэхэмжилсэн нь үүнийг харуулж байна.
Ямартай ч монгол орны нөөцийг дэлхийн орнуудтай жагсааж харцгаая:

№	Ураны нөөц улс орноор	2009 оны байдлаар нөөц баялаг		Дэлхийд нөөц баялаг %	2008 он хүртэлх үйлдвэрлэл	Дэлхийд үйлдвэрлэл %
1.	Австрали	1,673,000		31.00%	156,428	6.50%
2.	Казахстан	651,800		12.10%	126,900	5.30%
3.	Канад	485,300		9.00%	426,670	17.70%
4.	ОХУ	480,300		8.90%	139,735	5.80%
5.	Өмнөд Африк	295,600		5.50%	156,312	6.50%
6.	Намиб	284,200		5.30%	95,288	4.00%
7.	Бразил	278,700		5.20%	2,839	0.10%
8.	Нигер	272,900		5.00%	110,312	4.60%
9.	АНУ	207,400		3.80%	363,640	15.10%
10.	Хятад	171,400		3.20%	31,399	1.30%
11.	Иордан	111,800		2.10%	0	0.00%
12.	Узбекистан	114,600		2.10%	34,939	1.40%
13.	Украин	105,000		1.90%	124,397	5.20%
14.	Энэтхэг	80,200		1.50%	9,153	0.40%
15.	Монгол	49,300		0.90%	535	0.00%
16.	Алжир	19,500		0.40%	0	0.00%
17.	Аргентин	19,100		0.40%	2,513	0.10%
18.	Малави	15,000		0.30%	0	0.00%
19.	төв-Африкийн БНУ	12,000		0.20%	0	0.00%
20.	Словени	9,200		0.20%	382	0.00%
21.	Испани	11,300		0.20%	5,028	0.20%
22.	Швед	10,000		0.20%	200	0.00%
23.	Габон	4,800		0.10%	25,403	1.10%
24.	Индонез	4,800		0.10%	0	0.00%
25.	Итали	4,800		0.10%	0	0.00%
26.	Япон	6,600		0.10%	84	0.00%
27.	Португали	7,000		0.10%	3,717	0.20%
28.	Румын	6,700		0.10%	18,419	0.80%
29.	Турк	7,300		0.10%	0	0.00%
30.	Бельги	0		0.00%	686	0.00%
31.	Болгар	0		0.00%	16,362	0.70%
32.	Чек	500		0.00%	110,427	4.60%
33.	БН Конго	0		0.00%	25,600	1.10%
34.	Финлянд	1,100		0.00%	30	0.00%
35.	Франц	100		0.00%	75,982	3.20%
36.	Герман	0		0.00%	219,517	9.10%
37.	Венгер	0		0.00%	21,052	0.90%
38.	Иран	0		0.00%	17	0.00%
39.	Мадагаскар	0		0.00%	785	0.00%
40.	Мексик	0		0.00%	49	0.00%
41.	Пакистан	0		0.00%	1,159	0.00%
42.	Перу	2,700		0.00%	0	0.00%
43.	Польш	0		0.00%	660	0.00%
44.	Замби	0		0.00%	86	0.00%
45.	Зөвлөлт холбоот улсууд	0		0	102,886	4.30%
Нийт		5,404,000		100%	2,409,591	100%

0.9% буюу 1%-ийн асар их нөөцтэй орон...

Олон улсын нээлттэй эх сурвалжаас[1] үзэхэд Монгол улсад дараах ураны ордууд буй ажээ.

1.    Дорнод-уран, 2.    Дулаан уул, 3.    Гурванбулаг, 4.    Хайрхан,

5.    Хараат, 6.    Мардай Гол, 7.    Нэмэр, 8.    Улаан нуур,

 

Тэдгээрийг тус бүрд нь товчхон авч үзвэл:

Гурван-Сайхан ХХК             Хайрхан орд Талбайн байршлыг харах: Google Maps 03. 21.2011 Нөөц Баялаг Ашиглалтын Эдийн засгийн үнэлгээ хийгдсэн Баталгаажсан Тогтоогдсон Таамагласан Хэмжээ:       7,612 тн U 2,236 тн U агуулга:       0.062% U 0.040% U > Денисон майнис ХХК-ын тайланг татах: 2011.03.21 · SEDAR (8.4M PDF) > Техникийн тайланг татаж авах, 2007.02.17· SEDAR (1.8M PDF) Хараат орд Талбайн байршлыг харах: Google Maps 2007 оны Нөөц Баялаг Ашиглалтын Эдийн засгийн үнэлгээ хийгдсэн Баталгаажсан Тогтоогдсон Таамагласан Хэмжээ:         2,461 тн U Агуулга:         0.023% U > Техникийн тайланг татаж авах, 2007.02.17· SEDAR (1.8M PDF) хамтын хөрөнгө оруулалттай Гурван-Сайхан компани 70% - Денисон майнисКорп. 15% - Геологоразведка, Россия15% - Монголын засгийн газар Гурванбулаг орд, Эмээлт ураны төсөл Гурванбулаг төв орд 12. 17, 2008 01. 09, 2009 Нөөц Баялаг Ашиглалтын Эдийн засгийн үнэлгээ хийгдсэн Баталгаажсан Тогтоогдсон Таамагласан Хэмжээ: 1,538 тн U 5,346 тн U 1,577 тн U 5,308 тн U 846 тн U Агуулга: 0.17% U 0.13% U 0.21% U 0.15% U 0.11% U > тайланг татах 02. 20, 2009 (17.4M PDF) · Техникийн тайлан 11. 27, 2007 (4M PDF) · Техникийн тайлан 11. 17, 2006 (9.1M PDF) · Техникийн тайлан 03. 4, 2005 (6.76M PDF) (SEDAR) >Талбайн байршлыг харах: Google Maps > ТЭЗҮ тооцоолох Вестерн проспектор монголия болон Эмээлт майнз ХХК –ийн эзэмшигч нь 100% - Western Prospector Group Ltd. Вестерн проспектор групп нь Канадын Торонтогийн хөрөнгийн бирж дээрх хувьцаат компани бөгөөд Гурван-Булаг орд дээрх Эмээлт даваа (Saddle Hills) төслийн ураны (U3O8) нөөцийн фунт[2] тус бүр нь 53-65 ам долларын үнэлгээтэй бөгөөд Хятадын Үндэсний Цөмийн корпорацид (China National Nuclear Corporation CNNC International Ltd) бүх хувьцаа нь худалдагдсан. Нийт 198 сая Гонконг доллар буюу 25 сая орчим Америк доллароор үнэлэгдсэн. Дорнод-уран орд 04. 2009 Нөөц Баялаг Ашиглалтын Эдийн засгийн үнэлгээ хийгдсэн Баталгаажсан Тогтоогдсон Таамагласан Хэмжээ:   20,346 тн U   24,731 тн U 923 тн U Агуулга:   0.11% U   0.10% U 0.042% U > Тайлан татаж авах: Тайлан 04.22, 2009 (11.5M PDF) · Техникийн тайлан 09. 27, 2007 (3.5M PDF) · Техникийн тайлан. 10. 25, 2006 (6.3M PDF) · Техникийн тайлан 06. 30, 2006 (6.3MB PDF) (SEDAR) Талбайн байршлыг харах: Google Maps хамтын хөрөнгө оруулалттай Төв Азийн Уран компани 58% - Хан Ресорсез Инк. 21% - Приаргунский горно-химическое предприятие, Россия 21% - МонАтом ХХК (Монголын засгийн газар) Мардай гол орд Хэмжээ: 1005 тн U Агуулга: 0.187 % U          Нэмэр орд Хэмжээ: 2528 тн U Агуулга: 0.146% U Улаан нуур орд Хэмжээ: 8462 тн U Агуулга: 0.042% U Pitchblack Resources Ltd. , cashminerals   Дулаан уул, Дундговь Хэмжээ: 9,888 тн U (inferred, year end 2010) Агуулга: 0.017% U Арева   Аревамонгол, Кожеговь, Говьгео ХХК зэрэг компаниудыг эзэмшдэг 100% францийн хөрөнгө оруулалттай

Түрүүчийн нийтлэлээр уран болон цөмийн салбарын тоймыг хүргэсэн билээ. энэ нийтлэлээр ураны нөөцийг харууллаа.
Дараагийн өгүүлэлд Монгол орны ашигт малтмалын салбарын тухай дэлгэрэнгүй хүргэх ба мэдээж үүний дотор ураны тухай дэлгэрэнгүй авч үзэх болно.

ташрамд дурдахад фунт бүрээрээ 60-130 ам доллар үнэлгээтэй  нөөцийн хэмжээний талаар нарийвчилсан танилцуулгыг дараа дурдах болно

Бичсэн : ленски

2011 оны 12 сарын 05

Эх сурвалж:

[1] http://www.wise-uranium.org/, Wise - World information Service on Energy (Uranium Project)

[2]  Нэг фунт = 0,454 кг

http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_uranium_reserves